การถ่ายทอดองค์ความรู้ เรื่อง การปลูกพืชที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจ ทดแทนการปลูกข้าวโพด เพื่อสร้างงานและสร้างอาชีพให้เกษตรกร ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย
การถ่ายทอดองค์ความรู้ เรื่อง การปลูกพืชที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจ ทดแทนการปลูกข้าวโพด เพื่อสร้างงานและสร้างอาชีพให้เกษตรกร ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้การปลูกเก๊กฮวยตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ และการทำเกษตรยั่งยืนเพื่อสร้างงานสร้างอาชีพ ให้กับชุมชนพุทธอุทยานดอยอินทรีย์ ตำบลดอยฮาง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย การเลือกพื้นที่ชุมชนวัดพุทธอุทยานดอยอินทรีย์เป็นพื้นที่เป้าหมายของการดำเนินงานวิจัย เนื่องจากเป็นชุมชนในพื้นที่ป่าต้นน้ำที่สำคัญ คือแม่น้ำกก และแม่น้ำลาว ที่เป็นสายน้ำสายธารของชีวิตชาวจังหวัดเชียงราย โดยการทำงานได้ร่วมมือกับ พระอาจารย์วิบูลย์ ธมฺมเตโช เจ้าอาวาสวัดพุทธอุทธยานดอยอินทรีย์ ซึ่งได้ดำเนินโครงการพระสงฆ์ช่วยงานป่าไม้ โครงการพัฒนาป่าไม้ ตามพระราชบัญญัติป่าไม้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ได้ร่วมมือกันจัดทำ Model รักษาป่าอย่างยั่งยืน ให้คนอยู่กับป่าอย่างเป็นมิตร พึ่งพากัน เป็นเจ้าภาพร่วมกัน เพื่อรักษาป่าต้นน้ำของชาวจังหวัดเชียงราย
วิธีการดำเนินโครงการถ่ายทอดองค์ความรู้ เรื่อง การปลูกพืชที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจ ทดแทนการปลูกข้าวโพด เพื่อสร้างงานและสร้างอาชีพให้เกษตรกร ในพื้นที่จังหวัดเชียงรายครั้งนี้ เป็นการดำเนินการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้การปลูกเก๊กฮวยตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ลงสู่ชุมชน ซึ่งคณะวิจัยได้สะสมองค์ความรู้เรื่องการคัดเลือกพันธุ์ การขยายพันธุ์ การปลูกเก๊กฮวยตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ การเก็บเกี่ยว การเพิ่มมูลค่าและการแปรรูปผลผลิต ซึ่งได้รับการสนับสนุนการทำวิจัยจากสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) เริ่มตั้งแต่ปี พ.ศ. 2556, 2558 และ2559 ในพื้นที่ชุมชนต่างๆ ได้แก่ เกษตรพื้นที่สูงสะโง๊ะ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ชุมชนพื้นที่สูงบ้านนาโต่ ต.แม่สลองใน อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย และชุมชนพื้นที่สูง ต.เทอดไทย อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย ที่ผ่านมา
ผลการดำเนินโครงการถ่ายทอดองค์ความรู้ การปลูกเก๊กฮวยตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ในพื้นที่ชุมชนวัดพุทธอุทยานดอยอินทรีย์ พบว่า มีชาวบ้านในพื้นที่ป่าต้นน้ำ คือ หมู่บ้านห้วยกีด จำนวน 45 ครัวเรือน เข้าร่วมโครงการ เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ และได้ทำแปลงสาธิตการปลูกเก๊กฮวยตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ เพื่อเป็นศูนย์การเรียนรู้ในพื้นที่วัดพุทธอุทยานดอยอินทรีย์ และพัฒนาต่อยอดเพื่อให้เกิดความยั่งยืนในพื้นที่ โดยคณะทำงานได้เลือกพืชเก๊กฮวยเป็นพืชเศรษฐกิจที่เข้าร่วม โครงการสร้างป่าสร้างรายได้ ตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โดยปลูกพืชเก๊กฮวยเป็นพืชเศรษฐกิจที่ปลูกผสมผสานกับพันธุ์ไม้อื่น ๆ ตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้ให้ไว้กับคนไทย และเพื่อเป็นการฟื้นฟูป่าต้นน้ำในลักษณะผสมผสาน ทำให้ชาวบ้านมีรายได้ โดยการทำเกษตรอินทรีย์ วิถีชีวิตพอเพียง สร้างป่าสร้างรายได้ และเป็นการส่งเสริมที่ถูกต้องตามกฏหมายมีกรมป่าไม้รองรับ ประชาชนเป็นสุข คนอยู่ร่วมกับป่า ป่าอยู่ร่วมกับคน เกิดความยั่งยืนในพื้นที่