โครงการ “เทคโนโลยีผลิตภัณฑ์นมของศูนย์การเรียนรู้ผลิตภัณฑ์นม มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์” จัดทำขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับการแปรรูปน้ำนมให้กับกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม กลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงแพะนมและผู้สนใจทั่วไปในจังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดใกล้เคียง มุ่งพัฒนาให้น้ำนมดิบ และผลิตภัณฑ์นมมีคุณภาพได้มาตรฐาน เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข มาตรฐานสินค้าเกษตรและ อาหารแห่งชาติมาตรฐานผลิตผลิตภัณฑ์ชุมชน และมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง การดำเนินโครงการรวมถึง การเก็บตัวอย่างน้ำนมเพื่อตรวจสอบคุณภาพน้ำนมดิบเบื้องต้นที่ฟาร์ม การตรวจและให้คำแนะนำด้านการจัดการฟาร์ม การเก็บตัวอย่างน้ำนมระหว่างกระบวนการผลิต และผลิตภัณฑ์นมพาสเจอร์ไรส์ที่ผลิตเพื่อการจำหน่ายในเชิง พาณิชย์ รวมถึงการถ่ายทอดองค์ความรู้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์นมให้กับกลุ่มเกษตรกรและผู้สนใจ ผลจากการ ดำเนินโครงการพบว่า กระบวนการผลิตน้ำนมโคของอุตสาหกรรมนมในจังหวัดนครศรีธรรมราชส่วนใหญ่ได้ มาตรฐาน เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขและมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง วัตถุดิบหลักที่ใช้ในการผลิตจัดซื้อ จากสหกรณ์โคนมจังหวัดใกล้เคียง มีการตรวจสอบและควบคุมคุณภาพตั้งแต่วัตถุดิบ กระบวนการผลิต จนถึง ผลิตภัณฑ์นมพาสเจอร์ไรส์ ด้วยเจ้าหน้าที่ที่มีความชำนาญ ผลิตภัณฑ์ของโรงงานจำหน่ายตามโครงการนม โรงเรียน มีรถทำความเย็นสำหรับขนส่งผลิตภัณฑ์นม สำหรับนมแพะนั้นพบว่า เกษตรกรผู้เลี้ยงแพะนมจังหวัด นครศรีธรรมราชมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น มีการรวมกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชนและกลุ่มเลี้ยงแพะนม เพื่อผลิตน้ำนม แพะดิบและนมพาสเจอร์ไรส์ จำหน่ายในชุมชน ร้านค้าปลีก ปริมาณน้ำนมแพะดิบเพิ่มมากขึ้น ความต้องการ ของผู้บริโภคเพิ่มสูงขึ้น จากการดำเนินโครงการพบว่า เกษตรกรผู้เลี้ยงแพะนมมีความตระหนักถึง คุณภาพของ น้ำนมแพะมากขึ้น ต้องการผลิตน้ำนมแพะที่มีคุณค่าทางโภชนาการ เพื่อจำหน่ายให้กับกลุ่มผู้บริโภคที่รัก สุขภาพ และกลุ่มผู้บริโภคที่ใช้น้ำนมแพะในธุรกิจเสริมความงาม การจัดการฟาร์มแพะนมของเกษตรกรได้ มาตรฐานมากขึ้น มีการทำความสะอาดคอกแพะและโรงเรือนอย่างเหมาะสม ระหว่างการรีดนมมีการทำความ สะอาดเต้านม ถังและภาชนะรองรับน้ำนม และมีที่รีดนมแยกเป็นสัดส่วน เกษตรกรนำน้ำนมแพะดิบมาส่งที่กลุ่ม เพื่อแปรรูปเป็นน้ำนมพาสเจอร์ไรส์รสจืดและรสหวาน จำหน่ายให้กับกลุ่มลูกค้าประจำ ข้อจำกัดหลักของ น้ำนมแพะและผลิตภัณฑ์คือ การเปลี่ยนแปลงของกล่ินรสและลักษณะปรากฏเมื่อเก็บน้ำนมแพะพาสเจอร์ไรส์ ไว้นานขึ้น เกษตรกรผู้ผลิตนมแพะจำต้องวางแผนการผลิตและจำหน่ายให้เหมาะสม เกษตรกรผู้เลี้ยงแพะนม ควรใส่ใจในทุกขั้นตอนของการผลิต ตั้งแต่ฟาร์มแพะนม กระบวนการแปรรูป ตลอดจนถึงผลิตภัณฑ์นมแพะ เพื่อลดกลิ่นผิดปกติและปริมาณเชื้อจุลินทรีย์ปนเปื้อนให้น้อยที่สุด นอกจากผลิตภัณฑ์นมพาสเจอร์ไรส์แล้วพบว่าโยเกิร์ต ไอศกรีม เต้าฮวย ขนมปังเนยนมแพะ จำหน่ายได้ดีเช่นเดียวกัน น้ำนมแพะมีต้นทุนการผลิตสูงกว่านมโค ส่งผลให้ผลิตภัณฑ์นมแพะมีราคาสูงกว่านมโค ผู้ผลิตควรประชาสัมพันธ์ให้ข้อมูลคุณค่าทางโภชนาการ ของน้ำนมแพะและผลิตภัณฑ์ให้ผู้บริโภคทราบ ปรับกลยุทธ์ด้านการตลาด พัฒนาผลิตภัณฑ์นมแพะควบคู่ไปกับ การพัฒนาคุณภาพสินค้าและบริการ สำหรับผลิตภัณฑ์เวชสำอางที่มีน้ำนมแพะเป็นส่วนประกอบพบว่า ผลิตภัณฑ์สบู่โยเกิร์ตนมแพะได้รับความสนใจจากผู้บริโภคสูง เป็นแนวทางหนึ่งที่สามารถเพิ่มรายได้ให้กับ เกษตรกรผู้เลี้ยงแพะนมได้เป็นอย่างดี