การตรวจพิสูจน์หลักฐานจากเส้นผมที่ถูกตัดเพื่อใช้ในงานนิติวิทยาศาสตร์

งานวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เผยแพร่ความรู้เรื่องการพิสูจน์รอยตัดเส้นผมด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราดสำหรับงานนิติวิทยาศาสตร์ และ 2) จัดอบรมในรูปแบบบรรยายและปฏิบัติเรื่องการพิสูจน์รอยตัดเส้นผมด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราดสำหรับงานนิติวิทยาศาสตร์ โดยทำการอบรม 4 ภาค ภาคละเวลา 1 วันให้กับข้าราชการตำรวจในสังกัดสำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจทั่วประเทศ รวมทั้งสิ้นจำนวน 114 คน การอบรมเป็นภาคทฤษฎีจำนวน 4 ชั่วโมง และภาคปฏิบัติจำนวน 2 ชั่วโมง เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยนี้ คือ เอกสารเพื่อใช้ในการเผยแพร่ความรู้ฯ แบบทดสอบวัดความรู้ก่อนและหลังการอบรม แบบสอบถามความพึงพอใจในการอบรม และแบบสอบถามความคิดเห็นต่อการนำไปใช้ประโยชน์หลังการอบรม 1 เดือน สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีประสิทธิผล

พบว่า 1) เอกสารคู่มือองค์ความรู้ จำนวน 49 หน้า โดยมีหัวข้อดังนี้ 1. บทนำ 2. ทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
3. การเก็บวัตถุพยานในที่เกิดเหตุ 4. วิธีการตรวจพิสูจน์เส้นผม 5. การวิเคราะห์ 6. สรุปผล 7. การประยุกต์ และ 2) ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้ก่อนการอบรมเท่ากับ 12.21 และความรู้หลังการอบรมเท่ากับ 22.79 จากคะแนนเต็ม 30 คะแนนโดยมีคะแนนความรู้เพิ่มขึ้นร้อยละ 59.5 ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจในภาพรวมเฉลี่ยเท่ากับ 4.68 ซึ่งอยู่ในระดับพึงพอใจมากที่สุด  หลังจากอบรมไปแล้ว 1 เดือน ผู้เข้ารับการอบรมจำนวน 58 คน ตอบแบบสอบถามความคิดเห็นพบว่า มีผู้เข้ารับการอบรมได้นำความรู้ไปใช้ในการตรวจวิเคราะห์เส้นผม/ขน จำนวน 7 คน เหตุผลที่ผู้เข้ารับการอบรมไม่ได้นำความรู้ไปใช้ในการตรวจวิเคราะห์เส้นผม/ขนส่วนใหญ่เพราะว่ายังไม่มีคดีที่ต้องพิสูจน์ด้วยเส้นผม/ขน ผู้เข้ารับการอบรมทุกท่านได้มีความตระหนักรู้เกี่ยวกับการตรวจวิเคราะห์เส้นผม/ขน และนำความรู้ที่ได้มาประยุกต์ใช้กับวัตถุพยานที่มีลักษณะความคล้ายกับเส้นผม/ขน รวมถึงการนำองค์ความรู้ที่ได้ไปพัฒนาต่อยอดองค์ความคิดในการออกแบบวิธีการตรวจพิสูจน์ในคดีใหม่ ๆ

 คำสำคัญ: เส้นผมที่ถูกตัด นิติวิทยาศาสตร์ กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด